Ο Τηρέας ήταν βασιλιάς της Θράκης, γιος του θεού Άρη και της νύμφης Βιστωνίδας. Όταν ο βασιλιάς της Αθήνας Πανδίωνας ζήτησε τη βοήθειά του στον πόλεμο εναντίον του βασιλιά Λάβδακου, εκείνος έφτασε στην Αθήνα. Μετά τη νίκη του ο Πανδίωνας έδωσε στον Τηρέα για σύζυγό του την κόρη του, Πρόκνη. Το ζευγάρι έζησε στη Θράκη και απέκτησε έναν γιο, τον Ίτυ. Σύμφωνα με μια εκδοχή του μύθου, ο Τηρέας έκρυψε την Πρόκνη και προσποιούμενος ότι αυτή είχε πεθάνει ζήτησε από τον Πανδίωνα να παντρευτεί την αδελφή της, Φιλομήλα. Σύμφωνα με τον Οβίδιο, η Πρόκνη νοστάλγησε την αδελφή της και ζήτησε από τον Τηρέα να της τη φέρει από την Αθήνα. Εκείνος ερωτεύτηκε τη Φιλομήλα και, μόλις αποβιβάστηκαν στη Θράκη, τη βίασε. Στη συνέχεια της απέκοψε τη γλώσσα, για να μην αποκαλύψει σε κανέναν το έγκλημά του, και τη φυλάκισε σε μια καλύβα στο δάσος, λέγοντας στην Πρόκνη ότι η αδελφή της πέθανε. Η Φιλομήλα κέντησε σε ένα υφαντό τα όσα συνέβησαν και το έστειλε κρυφά στην αδελφή της, η οποία αποφάσισε να εκδικηθεί. Απελευθέρωσε την αδελφή της και από κοινού σκότωσαν τον Ίτυ, τον μαγείρεψαν και τον σέρβιραν για δείπνο στον Τηρέα. Όταν ο βασιλιάς συνειδητοποίησε τι έγινε, άρχισε να καταδιώκει τις δυο γυναίκες. Κατά την καταδίωξη η Πρόκνη μεταμορφώθηκε σε αηδόνι και η Φιλομήλα σε χελιδόνι (ή το αντίστροφο), ενώ ο Τηρέας σε τσαλαπετεινό.
