κείμενα/αναφορές
Fabulae 45
Πρωτότυπο
PHILOMELA
Tereus, Martis filius, Thrax, cum Procnen, Pandionis filiam, in coniugium haberet, Athenas ad Pandionem socerum venit rogatum, ut Philomelam alteram filiam, sibi in coniugium daret; Procnen suum diem obisse dicit. Pandion ei veniam dedit, Philomelamque et custodes cum ea misit. Quos Tereus in mare iecit, Philomelamque invitam in monte compressit. Postquam autem in Thraciam redit, Philomelam mandat ad Lynceum regem, cuius uxor Laethusa, quod Procnae fuit familiaris, statim pellicem ad eam deduxit. Procne cognita sorore, et Terei impium facinus, pari consilio machinari coeperunt regi talem gratiam referre. Interim Tereo ostendebatur in prodigiis, Ity, filio eius, mortem a propinqua manu adesse. Quo responso audito, cum arbitraretur Dryantem, fratrem suum, filio suo mortem machinari, fratrem Dryantem insontem occidit. Procne autem filium Itym, ex se et Tereo natum, occidit, patrique in epulis apposuit et cum sorore profugit. Tereus, facinore cognito, fugientes cum insequeretur, deorum misericordia factum est, ut Procne in hirundinem commutaretur, Philomela in lusciniam; Tereum autem accipitrem factum dicunt.
Μετάφραση στα Νέα Ελληνικά
ΦΙΛΟΜΗΛΑ
Ενώ ο Τηρέας από τη Θράκη, γιος του Άρη, ήταν παντρεμένος με την Πρόκνη, κόρη του Πανδίωνα, ήρθε στην Αθήνα στον πεθερό του Πανδίωνα, για να ζητήσει την άλλη κόρη του σε γάμο, δηλώνοντας ότι η Πρόκνη είχε πεθάνει. Ο Πανδίωνας του έκανε τη χάρη και του έδωσε τη Φιλομήλα μαζί με φρουρούς. Αυτούς ο Τηρέας τους έριξε στη θάλασσα και βίασε τη Φιλομήλα σε ένα βουνό. Αφού επέστρεψε στη Θράκη, έδωσε τη Φιλομήλα στον βασιλιά Λυγκέα. Η γυναίκα του Λυγκέα, η Λαίθουσα, επειδή η Πρόκνη ήταν φίλη της, έστειλε αμέσως την παλλακίδα σε αυτήν. Η Πρόκνη αναγνώρισε την αδελφή της και έμαθε την ασεβή πράξη του Τηρέα· οι δυο τους άρχισαν να σχεδιάζουν να ανταποδώσουν τη χάρη στον βασιλιά. Εν τω μεταξύ, αποκαλύφθηκε στον Τηρέα από οιωνούς ότι θάνατος επρόκειτο να επέλθει στον γιο του, Ίτυ, από το χέρι ενός συγγενούς. Όταν το άκουσε αυτό ο Τηρέας, νομίζοντας ότι ο αδελφός του Δρυάς σχεδίαζε τον θάνατο του γιου του, σκότωσε τον αθώο άνδρα. Η Πρόκνη, όμως, σκότωσε τον Ίτυ, τον γιο που είχε αποκτήσει με τον Τηρέα, τον σέρβιρε στο τραπέζι του πατέρα του και διέφυγε με την αδελφή της. Αφού αντιλήφθηκε το έγκλημα, ο Τηρέας άρχισε να τις καταδιώκει, καθώς έφευγαν, οπότε από τον οίκτο των θεών συνέβη να μεταμορφωθεί η Πρόκνη σε χελιδόνι και η Φιλομήλα σε αηδόνι. Λένε, επίσης, ότι ο Τηρέας μεταμορφώθηκε σε γεράκι.
Μετάφραση στα Αγγλικά
PHILOMELA
While Tereus, a Thracian and the son of Ares, was still married to Procne, daughter of Pandion, he went to Athens to his father-in-law Pandion to ask for his other daughter in marriage, claiming that Procne had died. Pandion granted him the favour and sent Philomela accompanied by guards. But Tereus threw the guards into the sea and violated Philomela on a mountain. Upon returning to Thrace, he gave Philomela to king Lynceus, whose wife Lathusa immediately sent the girl to Procne, who was her friend. When Procne recognised her sister and learned of Tereus’ impious deed, the two planned to return the favour. Meanwhile it had been revealed to Tereus by omens that death was coming to his son Itys at the hand of a relative. When he heard this, he killed his brother Dryas, thinking that he must be plotting the boy's death. Procne, however, killed Itys, her son by Tereus, served him at his father's table, and fled with her sister. Tereus became aware of the crime and set out in pursuit. But the gods took pity on them, and Procne was changed into a swallow and Philomela into a nightingale. They say, too, that Tereus was turned into a hawk.
Εταίροι
