Η αγριελιά (λατ. ονομασία Olea oleaster) είναι δέντρο γηγενές της Ανατολικής Μεσογείου με χοντρό και τραχύ κορμό, μικρά και χοντρά φύλλα, και μικρό καρπό. Είναι δέντρο αειθαλές, ιδιαίτερα χαρακτηριστικό των χωρών της Μεσογείου. Η αγριελιά, που θεωρείται ο πρόδρομος της εξημερωμένης πλέον, ελιάς, έχει συνδεθεί με την αρχαία ελληνική μυθολογία και τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό. Έχει συνδεθεί με τους Ολυμπιακούς αγώνες, καθώς, στην αρχαιότητα, οι νικητές των αγώνων στέφονταν με στεφάνι αγριελιάς, τον γνωστό, πλέον σε όλους κότινο.  Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός Βάση Δεδομένων για την ελληνική φύση

Το εμβληματικό θέατρο στους Φιλίππους Το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων χτίστηκε από τον Φίλιππο Β’ το 356 π.Χ., αμέσως μετά την κατάληψη της πόλης από τον Μακεδόνα βασιλιά. Μετά την κατάκτηση της πόλης από τους Ρωμαίους, κατά τον 1ο και 2ο αι. μ.Χ., το θέατρο δέχθηκε πολλές αλλαγές για να φιλοξενεί μεγαλύτερο αριθμό θεατών και να προσαρμοστεί στα ιδιαίτερα ρωμαϊκά θεάματα. Οι πιο σημαντικές επεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν τον 2ο αιώνα μ.Χ. Τότε προστέθηκαν βοηθητικοί χώροι καθώς και η σκηνή, που διαμορφώνεται με δύο ορόφους προς την ορχήστρα και τρεις ορόφους στην εξωτερική πλευρά του θεάτρου. Στο σημείο αυτό, διακοσμήθηκε με μαρμάρινες ανάγλυφες πλάκες που απεικονίζουν μαινάδες, προσωπεία Σατύρων και άλλα σύμβολα του Διονύσου. Τον 3ο αιώνα μ.Χ., το θέατρο διασκευάστηκε σε τυπική ρωμαϊκή αρένα με όλες τις απαραίτητες μετατροπές για τις ανάγκες των νέων θεαμάτων και για την ασφάλεια των θεατών. Τότε λαξεύτηκαν οι σχετικές με τις μονομαχίες μορφές, του Άρη, της Νίκης και της Νέμεσης. Στους επόμενους αιώνες, με την επικράτηση του Χριστιανισμού, το θέατρο σταμάτησε τη λειτουργία του, τουλάχιστον ως χώρος για θεάματα. Ο μεγάλος σεισμός του 7ου αιώνα μ.Χ. και η πυρκαγιά που κατάστρεψε τη σκηνή παρέδωσε όποιο υλικό ήταν αξιοποιήσιμο σε δεύτερη οικοδομική χρήση. Τα μέρη του θεάτρου που παρέμειναν σε καλή κατάσταση στέγασαν άλλες εμπορικές δραστηριότητες. Ύστερα από σωστικές ανασκαφές και αναστηλωτικές εργασίες των τελευταίων ετών, το αρχαίο θέατρο φιλοξενεί παραστάσεις του Φεστιβάλ Φιλίππων κάθε καλοκαίρι. Υπουργείο Πολιτισμού ΔΙΑΖΩΜΑ EMT Greece Ντοκιμαντέρ: Αρχαίοι Φίλιπποι (1988)

Έργα τέχνης ζωντανεύουν την ιστορία μίας μεγάλης πόλης της αρχαιότητας Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων φιλοξενούνται όλα τα ευρήματα από τις ανασκαφές της σημαντικής αυτής πόλης της αρχαιότητας και των πρώτων βυζαντινών χρόνων. Για την καλύτερη γνωριμία με τα κινητά ευρήματα, η οργάνωση των εκθεμάτων χωρίζεται σε δύο μεγάλες ενότητες. Στο ισόγειο του αρχαιολογικού μουσείου παρουσιάζονται ευρήματα από τις ανασκαφές που προέρχονται από την περιοχή πριν την αποίκισή της, δηλαδή από τα  προϊστορικά χρόνια έως τον 4ο αιώνα π.Χ. Περισσότερα και σημαντικότερα είναι τα ευρήματα όπως νομίσματα, κοσμήματα, γλυπτά, αγγεία κ.ά. από την ίδρυση της αποικίας έως το τέλος της ρωμαϊκής περιόδου. Στον όροφο του μουσείου εκτίθενται τα ευρήματα από την χριστιανική πόλη. Επιγραφές, μέλη οικοδομημάτων, ψηφιδωτά, αγγεία και νομίσματα από τα παλαιοχριστιανικά και πρωτοβυζαντινά χρόνια που συμπίπτουν με την ακμή της πόλης μέχρι και την ύφεση (7ος αι. μ.Χ.) και την εγκατάλειψή της μετά την τουρκική κατάκτηση στα τέλη του 14ου αιώνα.  Με τη βοήθεια εποπτικού υλικού ο επισκέπτης ολοκληρώνει την γνωριμία με την πόλη των Φιλίππων. Αρχαιολογικά Mουσεία της Ελλάδας Υπουργείο Πολιτισμού Δημωφέλεια JTI Target (βίντεο)

Το Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης αποτελεί σημαντικό υγροτοπικό σύμπλεγμα που εκτείνεται σε 930.000 περίπου στρέμματα, και αποτελείται από το Δέλτα του Νέστου και των λιμνών Βιστωνίδας και Ισμαρίδας. Ιδρύθηκε το 2008, με σκοπό την προστασία της πλούσιας χλωρίδας και πανίδας της περιοχής. Υπάρχουν δύο κέντρα πληροφόρησης για το εθνικό πάρκο: το Κέντρο Πληροφόρησης Λίμνης Βιστωνίδας, στη δυτική είσοδο του Πόρτο Λάγος, καθώς επίσης και το Κέντρο Πληροφόρησης του Δέλτα του Νέστου, στην Κεραμωτή της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας. Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης Ντοκιμαντέρ: Δέλτα Νέστου (1990)

Η γεωγραφική θέση, το φυσικό λιμάνι και η γειτνίαση της Καβάλας με το Παγγαίο όρος καθιστούν την πόλη μία από τις αρχαιότερες πόλεις της περιοχής. Είναι πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν Νεάπολη και στο Βυζάντιο Χριστούπολη, ενώ από το 1470 έχει τη σημερινή της ονομασία. Διαθέτει ένα από μεγαλύτερα επιβατικά λιμάνια (Απόστολος Παύλος) και ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά λιμάνια (Φίλιππος Β'). Επίσης διαθέτει Διεθνές Αεροδρόμιο (Μέγας Αλέξανδρος) και αποτελεί την έδρα της μητροπόλεως Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου. Η πόλη είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του όρους Σύμβολο. Στην ευρύτερη περιοχή, ο Παύλος διέδωσε τον Χριστιανισμό στην Ευρώπη (49 μ.Χ.) και βάφτισε την πρώτη Ευρωπαία χριστιανή. Η ιστορία της Καβάλας ξεκινά από τους προϊστορικούς χρόνους. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, εγκαταστάθηκαν στην πόλη Έλληνες πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, την Ανατολική Ρωμυλία και τη Μικρά Ασία, οι οποίοι, μαζί με τις παραδόσεις τους, μετέφεραν και την καπνοκαλλιέργεια, που αποτέλεσε κινητήρια παραγωγική δύναμη της Καβάλας και την οδήγησε σε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Πολλά και σημαντικά είναι τα αξιοθέατα της πόλης ανάλογα με την ιστορική περίοδο στην οποία ανήκουν. Ειδικότερα, στην οθωμανική περίοδο εντάσσονται το τέμενος Ιμπραήμ Πασά, που μετατράπηκε σε ορθόδοξο ναό Αγίου Νικολάου, το Τζαμί Χαλίλ Μπέη, το Ιμαρέτ Καβάλας, η Οικία Μεχμέτ Αλή Πασά, το Φρούριο Καβάλας, οι Καμάρες, παλιό υδραγωγείο της πόλης, το 5ο Γυμνάσιο Καβάλας, που χτίστηκε από τον Τούρκο καπνέμπορο Πατσατζίκ και πολλά άλλα. Η Καβάλα, ως πόλη επεξεργασίας καπνού, διαθέτει αρκετές καπναποθήκες, όπως η Δημοτική Καπναποθήκη η οποία εντάσσεται στα κτίρια της οθωμανικής περιόδου, το Συγκρότημα Αυστροελληνική, το Εμπορικό Κέντρο Καβάλας που επίσης στεγάζεται σε καπναποθήκη, η Μεγάλη Λέσχη, το Παλιό Δημαρχείο (Μέγαρο Τόκου), το Δημαρχείο Καβάλας, το Μέγαρο Βιξ και άλλα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η καθολική εκκλησία Αποστόλου Παύλου-Μονή Λαζαριστών, ο μητροπολιτικός ναός Τιμίου Προδρόμου-Άγιος Ιωάννης και αρκετά μουσεία όπως το Αρχαιολογικό, το Ιστορικό και Λαογραφικό, το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού, το Δημοτικό Μουσείο Καπνού, το Ναυτικό Μουσείο Καβάλας κ.ά. Μεταξύ άλλων, στην Καβάλα γεννήθηκαν και/ή έζησαν οι συγγραφείς Βασίλης Βασιλικός, Χρόνης Μίσσιος και Γιώργος Χειμωνάς, η ολυμπιονίκης του ακοντισμού Άννα Βερούλη, ο προπονητής ποδοσφαίρου Βασίλης Δανιήλ, η παραολυμπιονίκης Ανθή Καραγιάννη, η ηθοποιοί Αντιγόνη Βαλάκου, Αλεξάνδρα Λαδικού, Βέτα Προέδρου και Γιώργος Μοσχίδης και η τραγουδίστρια Δέσποινα Βανδή. Η πόλη κέρδισε χρυσό Best City Award το 2016 καθώς και το βραβείο Best in Show (στην ίδια εκδήλωση) για την ένταξη του Αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Επισκεφθείτε την Καβάλα Δήμος Καβάλας Ντοκιμαντέρ: Καβάλα (1994) Ντοκιμαντέρ: Ενθύμιον καπνού (1999) Ντοκιμαντέρ: Καβάλα, καλοκαίρι '79 (1979) Ντοκιμαντέρ: Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα, Καβάλα-Δράμα (1999) Ντοκιμαντέρ: Καβάλα - Βασίλης Βασιλικός (1993) Up Drones (βίντεο)

Ο Κομψάτος είναι ποταμός της Θράκης με μήκος 68 χιλιόμετρα. Πηγάζει από την οροσειρά της Ροδόπης, συγκεκριμένα την περιοχή του Εχίνου. Μετά από μια πορεία ανάμεσα σε απόκρημνες και δυσπρόσιτες πλαγιές, καταλήγει στην πεδιάδα της Ξάνθης και εκβάλλει στο βόρειο τμήμα της λίμνης Βιστωνίδας. Κάποιοι ερευνητές τον ταυτίζουν με τον αρχαίο Κοσσινίτη ποταμό, ο οποίος αναφέρεται σε συγγραφείς της αρχαιότητας. Σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν ο ποταμός από τον οποίο έπιναν νερό τα άλογα του Διομήδη και αγρίευαν. Ο Κομψάτος αποτελεί σημαντικό βιότοπο με πλούσια ορνιθοπανίδα για 130 περίπου είδη πουλιών, ορισμένα από τα οποία απειλούνται με εξαφάνιση.  Στο σημείο του ποταμού που βρίσκεται ανάμεσα στον Ίασμο και τον Πολύανθο, σώζεται τμήμα οθωμανικού πέτρινου τοξωτού γεφυριού, το οποίο είναι γνωστό και ως γέφυρα Πολυάνθου, και χρονολογείται στον 15ο αιώνα. Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός Ροδόπη, ένας αειφόρος τουριστικός προορισμός (βίντεο)

Ο λευκοπελαργός (λατ. ονομασία Ciconia ciconia ciconia) είναι αποδημητικό πτηνό μεγάλων αποστάσεων. Ζει κοντά σε ανθρώπινους οικισμούς, σε περιοχές με υγρότοπους, πλημμυρισμένους ορυζώνες, λιβάδια και εκτατικές καλλιέργειες. Αποφεύγει ψυχρές και υγρές περιοχές με χαμηλή θερμοκρασία, καθώς και εκτάσεις με πυκνή βλάστηση. Ο λευκοπελαργός τρέφεται κυρίως με έντομα, ερπετά, αμφίβια και μικρά θηλαστικά, καθώς επίσης και με αυγά ή νεοσσούς πουλιών. Η παρουσία του λευκού πελαργού στον ελλαδικό χώρο μαρτυρείται ήδη από την αρχαιότητα. Μάλιστα, η επιστημονική ονομασία του είδους ciconia είναι η ακριβής απόδοση της ελληνικής λέξης πελαργός, και παραπέμπει στο αρχαίο θρακικό φύλο των Κικόνων. Οι Κίκονες κατοικούσαν - μεταξύ άλλων - κατά μήκος της ακτής από τις εκβολές του ποταμού Έβρου μέχρι τη Βιστωνίδα. Στην περιοχή, υπήρχαν πελαργοί, τους οποίους οι κάτοικοι σέβονταν ιδιαίτερα. Σήμερα, ο λευκοπελαργός είναι είδος που απειλείται όχι μόνο από την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και από την υψηλή θνησιμότητα που οφείλεται σε ηλεκτροπληξία από τα καλώδια. Πράγματι, παλαιότερα, ο λευκοπελαργός έφτιαχνε τη φωλιά του σε μεγάλα δέντρα, ενώ σήμερα σε στύλους της ΔΕΗ, ή σε στέγες εκκλησιών και σπιτιών. Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός Το κόκκινο βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας Ήχοι του είδους

Μετόχι της μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους, στη νησίδα της λίμνης Βιστωνίδας ή Μπουρού, κοντά στον οικισμό Πόρτο Λάγος. Η μονή συνδέεται με την ξηρά με ξύλινη γέφυρα και διαθέτει μικρό ξενώνα. Μια μικρή αδελφότητα, η οποία προέρχεται από τη μονή Βατοπαιδίου, λειτουργεί καθημερινά στη μονή. Στις 6 Δεκεμβρίου, ανήμερα της εορτής του Αγίου Νικολάου, συγκεντρώνεται εδώ πλήθος πιστών. Η δημιουργία της μονής συνδέεται με ορισμένες παραδόσεις. Σύμφωνα με την πρώτη, ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Αρκάδιος προσέφερε στη Μονή Βατοπαιδίου την περιοχή στη Βιστωνίδα, όπου στη συνέχεια δημιουργήθηκε το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, ως ανταπόδοση στην Παναγία για τη σωτηρία του από ένα ναυάγιο που συνέβη κοντά στην περιοχή της Μονής Βατοπαιδίου.  Η δεύτερη παράδοση αναφέρεται στη θαυματουργό διάσωση της άρρωστης κόρης ενός Οθωμανού γαιοκτήμονα από έναν ορθόδοξο ασκητή, ο οποίος βρισκόταν στην περιοχή του Πόρτο Λάγος. Για να ευχαριστήσει τον Θεό για τη σωτηρία της κόρης του, ο ευγνώμων πατέρας δώρισε τα κτήματα που είχε στην περιοχή για τη δημιουργία μιας χριστιανικής μονής. JTI Target (βίντεο)

Χωριό του νομού Ξάνθης, πολύ κοντά στη λίμνη Βιστωνίδα. Είναι από τα χωριά στα οποία κάθε χρόνο, στις 8 Ιανουαρίου, αναβιώνει το έθιμο της Μπάμπως (Γυναικοκρατία). Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός  

Ο πλάτανος (λατ. ονομασία Platanus orientalis L.) είναι μεγάλο φυλλοβόλο δέντρο, ενδημικό στην Ευρώπη και την Ασία από τη Βαλκανική χερσόνησο μέχρι το Ιράν. Ευδοκιμεί σε περιοχές με εύκρατο κλίμα, κοντά σε ποτάμια, σε περιοχές με υδροχαρή βλάστηση. Τα φύλλα και ο φλοιός του έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες. Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός ΒΟΤΑΝΙΚΗ - Ιστοσελίδα για τη χλωρίδα και τη βλάστηση    

Οικισμός στα σύνορα Ξάνθης και Ροδόπης, στο σημείο όπου η λίμνη Βιστωνίδα ενώνεται με το Θρακικό Πέλαγος. Αποτελεί γνωστό ψαρότοπο, αν και όχι τόσο πλούσιο όσο παλιότερα. Τα κυριότερα είδη που ψαρεύονται είναι το λαβράκι και η μουρμούρα. Καλά νέα για όσους αρέσκονται στην παρατήρηση πουλιών, καθώς στα γύρω πεύκα συχνάζουν πολλοί ερωδιοί. Η περιοχή προσφέρεται και για βόλτες με ποδήλατο ή με τα πόδια, καθώς υπάρχουν διάδρομοι, χωματόδρομοι και μονοπάτια. Φυσικά, μπορείς να κάνεις και πανέμορφες βαρκάδες. Οδηγός Ξάνθης Ντοκιμαντέρ: Ξάνθη The Pilot X Project (βίντεο)

Σημαντικός θεσμός και ένα από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά γεγονότα της Καβάλας. Λαμβάνει χώρα κυρίως στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων, από τον Ιούλιο μέχρι και τον Αύγουστο και δευτερευόντως σε διάφορα σημεία μέσα στην πόλη, στο Φρούριο, το Ιμαρέτ, την Παλιά Μουσική, τους Κήπους του Μεχμέτ Αλή, σχολεία, ναούς, λαϊκά καφενεία, αλλά και σημεία γύρω από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, όπως τα Λασπόλουτρα των Κρηνίδων. Από το 1957 προσελκύει χιλιάδες Έλληνες και ξένους οι οποίοι το επισκέπτονται, για να παρακολουθήσουν παραστάσεις αρχαίου δράματος, αλλά και σύγχρονα θεατρικά έργα, συναυλίες μεγάλων καλλιτεχνών, χορευτικά συγκροτήματα και παραστάσεις χορού, βραδιές ποίησης, εκθέσεις και ποικίλες άλλες εκδηλώσεις. https://philippi-festival.gr/ ALL ABOUT FESTIVALS Επισκεφθείτε την Καβάλα https://www.kavalagreece.gr/festival-filippwn-thasoy/ ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ ΚΑΒΑΛΑΣ

Μία σημαντική πόλη της Μακεδονίας Η πόλη ιδρύθηκε από αποίκους της Θάσου, το 360 π.Χ. καθώς η περιοχή ήταν εύφορη, παρείχε άφθονη ξυλεία, ήταν πλούσια σε κοιτάσματα πολύτιμων μετάλλων και φυσικά βρισκόταν σε στρατηγικό σημείο. Αυτοί ήταν και οι λόγοι που ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος ο Β’ δέχθηκε να βοηθήσει τους νέους κατοίκους όταν αυτοί ζήτησαν τη βοήθειά του, δεχόμενοι επιθέσεις από Θράκες. Ο Φίλιππος Β’ το 356 π.Χ. κατέλαβε και οχύρωσε την πόλη, δίνοντας το όνομά του σε αυτή. Ακολούθησε μία περίοδος ανάπτυξης για την πόλη. Εκτός από το τείχος και τις κατοικίες, κτίστηκε το θέατρο και διάφορα άλλα δημόσια οικοδομήματα. Το 148 π.Χ. η Μακεδονία κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Η Εγνατία οδός σύνδεσε τους Φιλίππους με τα άλλα κέντρα της εποχής βοηθώντας στην ανάπτυξη της πόλης. Το 42 π.Χ. στη μάχη των Φιλίππων ο Οκταβιανός κατέλαβε την πόλη. Έκτοτε έγινε σημαντική ρωμαϊκή αποικία, η Colonia Augusta Julia Philippensis, και άκμασε σε όλους τους τομείς. Ορόσημο για την πόλη ήταν το κήρυγμα της χριστιανικής θρησκείας και η φυλάκιση του Αποστόλου Παύλου το 49 μ.Χ. Τότε ιδρύθηκε η πρώτη χριστιανική κοινότητα στους Φιλίππους. Καθώς ο Χριστιανισμός επικράτησε ως επίσημη θρησκεία του νέου κράτους με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, οι Φίλιπποι γνώρισαν ανάπτυξη ως θρησκευτικό κέντρο και αναβαθμίστηκαν σε μητρόπολη. Την παλαιοχριστιανική περίοδο (4ος-6ος μ.Χ. αι.) κτίστηκαν τρεις βασιλικές και ο μητροπολιτικός ναός αφιερωμένος στον Απόστολο Παύλο. Ξεχωριστής αρχιτεκτονικής σημασίας είναι και το συγκρότημα του Οκταγώνου, που κτίστηκε στη θέση παλαιοτέρων ρωμαϊκών κτηρίων. Ύφεση στην πόλη των Φιλίππων παρατηρείται τον 7ο αιώνα μ.Χ., όταν σλαβικές επιδρομές και έντονη σεισμική δραστηριότητα ανάγκασαν τους κατοίκους της να την εγκαταλείψουν. Στους επόμενους αιώνες, λειτούργησε ως βυζαντινή οχυρωματική εγκατάσταση μέχρι την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς το 1383 περίπου, οπότε και εγκαταλείφθηκε. Ο επισκέπτης του αρχαιολογικού χώρου μπορεί να περπατήσει στην αρχαία πόλη των Φιλίππων και να δει τα σημαντικότερα οικοδομήματα. Αυτά είναι η ακρόπολη, τα τείχη της πόλης με συνολικό μήκος 3,5 χλμ και οικοδομικές φάσεις από την περίοδο του Φιλίππου Β’ (4ος αι. π.Χ.) και του Ιουστινιανού Α’ (6ος αι. μ.Χ.). Το θέατρο των Φιλίππων κτίστηκε από τον Φίλιππο Β’ στο β΄ μισό του 4ου αιώνα π.Χ. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και οι ανάγκες των ρωμαϊκών θεαμάτων επέφεραν τροποποιήσεις στο θέατρο τον 2ο και 3ο αι. μ.Χ. Το δημόσιο συγκρότημα κτιρίων της ρωμαϊκής αγοράς, το φόρουμ, είναι το σημείο της πόλης όπου κτυπούσε η διοικητική, θρησκευτική και οικονομική ζωή των Φιλίππων της ρωμαϊκής περιόδου. Από τη μεταγενέστερη περίοδο όπου ο Χριστιανισμός διαδέχεται την παλιά θρησκεία, σώζονται τα παρακάτω κτίρια: Το οικοδομικό συγκρότημα Οκτάγωνο, ανατολικά της αγοράς. Αυτό εκτός από τον επισκοπικό οκταγωνικό ναό περιλάμβανε βαπτιστήριο, διώροφη κατοικία του επισκόπου και μνημειακή πύλη προς την Εγνατία οδό. Η ύπαρξη άλλων τριών μεγάλων χριστιανικών ναών φανερώνει το μέγεθος και τη σημασία της πόλης κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο. Η τρίκλιτη βασιλική Α’ από τα τέλη του 5ου αιώνα μ.Χ. διαστάσεων 130x50μ., η μεταγενέστερη, 550 μ.Χ., τρίκλιτη βασιλική Β’ με τρούλο, ο οποίος δεν σώζεται σήμερα. Ιδιομορφία της βασιλικής αυτής ήταν ο τρούλος στο ιερό βήμα. Η μεγάλη σημασία του ναού αλλά και της πρωτοβυζαντινής πόλης αντανακλάται και στις επιδράσεις από τη βασιλεύουσα του γλυπτού διακόσμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η βασιλική Β’ ήταν κτισμένη πάνω στη ρωμαϊκή παλαίστρα. Εξίσου μεγαλοπρεπής και με πλούσιο διάκοσμο είναι και η βασιλική Γ΄ που χρονολογείται στον 6 αι. μ.Χ. με διπλό άμβωνα και πλούσια μαρμάρινη επένδυση και γλυπτό διάκοσμο. Κοντά στη βασιλική Α’ βρίσκεται η ρωμαϊκή κιστέρνα, δεξαμενή νερού, όπου πιστεύεται ότι φυλακίστηκε ο Παύλος και για αυτό τον λόγο ονομάζεται  φυλακή του Αποστόλου Παύλου και μετατράπηκε σε τόπο λατρείας.   Τα ευρήματα των ανασκαφών από το 1914 έως σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων. Τα παλαιοχριστιανικά μνημεία είναι από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία αυτού του τύπου. Από το 1986, ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων, αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Υπουργείο Πολιτισμού   Διαρκής κατάλογος των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων Διάζωμα Εγνατία Οδός Α.Ε. Ντοκιμαντέρ: Αρχαίοι Φίλιπποι (1988) JTI Target (βίντεο)