Έλληνας συγγραφέας, ιστορικός, περιηγητής και γεωγράφος. Έζησε τον 2ο αι. μ.Χ. και καταγόταν πιθανόν από τη Λυδία της Μ. Ασίας. Συνέγραψε το έργο Ελλάδος περιήγησις, στο οποίο, αν και ισχυρίζεται ότι περιγράφει «όλα τα ελληνικά πράγματα», στην πραγματικότητα επικεντρώνεται κυρίως στην Πελοπόννησο, στη ρωμαϊκή, δηλαδή, επαρχία της Αχαΐας. Το έργο, που εκτείνεται σε δέκα βιβλία, διαρθρώνεται ως εξής: 1. Αττική-Μέγαρα, 2. Αργολίδα, 3. Λακωνία, 4. Μεσσηνία, 5-6. Ηλεία-Ολυμπία, 7. Αχαΐα, 8. Αρκαδία, 9. Βοιωτία, 10. Φωκίδα-Δελφοί. Το περιηγητικό έργο του Παυσανία είναι ανεκτίμητο όχι μόνο για το πλήθος και την ακρίβεια των αναφορών του σε μνημεία και αρχιτεκτονήματα (πληροφορίες πολύτιμες για τον σύγχρονο αρχαιολόγο), αλλά και γιατί προσφέρει έναν εξίσου πολύτιμο και εντυπωσιακό αριθμό αναφορών σε τοπικά έθιμα, λατρευτικές πρακτικές, θρύλους, δοξασίες και θρησκευτικές παραδόσεις από τα μέρη που επισκέφθηκε.